Bangladesh,તા.૧૦

નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા મોહમ્મદ યુનુસે ગુરુવારે બાંગ્લાદેશમાં વચગાળાની સરકારના વડા તરીકે શપથ લીધા હતા. યુનુસે શુક્રવારે વિવિધ મંત્રાલયોના વર્કલોડનું વિતરણ કર્યું હતું. નોંધનીય વાત એ છે કે યુનુસે ૨૭ મંત્રાલયો કે વિભાગો પોતાની પાસે રાખ્યા છે. નવી સરકારના વિદેશ મંત્રી તૌહીદ હુસૈને કોઈપણ દેશનું નામ લીધા વિના કહ્યું કે, આપણે મોટા દેશો સાથેના સંબંધોમાં સંતુલન જાળવવાની જરૂર છે.

બાંગ્લાદેશની વચગાળાની સરકારના વડા પ્રો. મોહમ્મદ યુનુસે શુક્રવારે નવનિયુક્ત ૧૬ સભ્યોની સલાહકાર પરિષદના વિભાગોનું વિભાજન કર્યું હતું. યુનુસે સંરક્ષણ, જાહેર વહીવટ, શિક્ષણ, ઉર્જા, ખાદ્ય, જળ સંસાધન અને માહિતી જેવા ૨૭ મંત્રાલયો જાળવી રાખ્યા છે. રાજદ્વારી મોહમ્મદ તૌહીદ હુસૈનને વિદેશ મંત્રાલયના વડા તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. વચગાળાના કેબિનેટમાં સામેલ બે વિદ્યાર્થી નેતાઓ નાહીદ ઈસ્લામ અને આસિફ મેહમૂદને અનુક્રમે ટેલિકોમ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી અને યુવા અને રમતગમત મંત્રાલયનો હવાલો સોંપવામાં આવ્યો છે.

નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા ૮૪ વર્ષીય યુનુસે ગુરુવારે વચગાળાની સરકારના વડા તરીકે શપથ લીધા હતા. તેણી શેખ હસીનાનું સ્થાન લે છે, જેઓ વિવાદાસ્પદ નોકરીની ક્વોટા પ્રણાલી પર તેમની સરકાર સામે હિંસક વિરોધને પગલે દેશ છોડીને ભારત આવી ગયા હતા. યુનુસ હસીનાના લાંબા સમયથી ટીકાકાર પણ છે.

જેમને જે મંત્રાલય મળ્યું છે તે ૧- બ્રિગેડિયર જનરલ (નિવૃત્ત) એમ સખાવત હુસૈન ગૃહ મંત્રાલય,૨- ફરીદા અખ્તર મત્સ્યોદ્યોગ અને પશુધન મંત્રાલય,૩- ખાલિદ હુસૈન ધાર્મિક બાબતોનું મંત્રાલય,૪- નૂરજહાં બેગમ આરોગ્ય મંત્રાલય,૫- શરમીન મુર્શીદ સમાજ કલ્યાણ મંત્રાલય,૬- સુપ્રદીપ ચકમા હજુ શપથ લીધા નથી,૭- પ્રોફેસર બિધાન રંજન રોય હજુ શપથ લીધા નથી,૮- તૌહીદ હુસૈન વિદેશ મંત્રાલય,૯- મોહમ્મદ નઝરુલ ઇસ્લામ કાયદા મંત્રી,૧૦- આદિલુર રહેમાન ખાન ઉદ્યોગ મંત્રાલય,૧૧- એએફ હસન આરીફ એલજીઆરડી મંત્રાલય,૧૨- સઇદા રિઝવાના હસન પર્યાવરણ મંત્રાલય,૧૩- નાહીદ ઇસ્લામ પોસ્ટ, ટેલિકોમ્યુનિકેશન અને ઇન્ફોર્મેશન ટેકનોલોજી મંત્રાલય,૧૪- આસિફ મહમૂદ યુવા અને રમત મંત્રાલય,૧૫- ફારૂક-એ-આઝમ હજુ શપથ લીધા નથી,૧૬- સાલેહ ઉદ્દીન અહેમદ નાણા અને આયોજન મંત્રાલય છે

રાજધાનીમાં તેમની ગેરહાજરીને કારણે સલાહકાર પરિષદના ત્રણ સભ્યો ગુરુવારે રાત્રે શપથ લઈ શક્યા ન હતા અને એવું અનુમાન કરવામાં આવી રહ્યું છે કે યુનુસ ૨૭માંથી કેટલાક પોર્ટફોલિયો તેમને સોંપી શકે છે. સેનાના નિવૃત્ત બ્રિગેડિયર જનરલ એમ સખાવત હુસૈનને ગૃહ મંત્રાલયની દેખરેખની જવાબદારી સોંપવામાં આવી છે. હુસેન ૨૦૦૧ થી ૨૦૦૫ સુધી કોલકાતામાં બાંગ્લાદેશના ડેપ્યુટી હાઈ કમિશનર હતા અને ૨૦૦૬ થી ૨૦૦૯ સુધી બાંગ્લાદેશના વિદેશ સચિવ તરીકે સેવા આપી હતી.

બાંગ્લાદેશના નવા વડા બનેલા મોહમ્મદ યુનુસ નોબેલ પુરસ્કાર મેળવનાર ૩૨મા વ્યક્તિ બની ગયા છે અને હવે તેઓ રાજ્યના વડા તરીકેની જવાબદારી નિભાવશે. આ પહેલા આખી દુનિયામાં અન્ય ૩૧ લોકો એવા છે જેમને નોબેલ પુરસ્કાર પણ મળ્યો છે અને તેમણે રાજ્યના વડાની ભૂમિકા પણ ભજવી છે.

ગરીબોના બેંકર તરીકે જાણીતા યુનુસ અને તેમના દ્વારા સ્થાપિત ગ્રામીણ બેંકને ૨૦૦૬માં નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર મળ્યો છે. તેમણે ગ્રામીણ ગરીબોને ઇં૧૦૦ કરતાં ઓછી રકમની નાની લોન આપીને લાખો લોકોને ગરીબીમાંથી બહાર કાઢવામાં મદદ કરી. આ ગરીબ લોકોને મોટી બેંકો તરફથી કોઈ મદદ મળી શકી નથી. તેમના ધિરાણ મોડેલે વિશ્વભરમાં આવી ઘણી યોજનાઓને પ્રેરણા આપી. જેમાં અમેરિકા જેવા વિકસિત દેશોનો પણ સમાવેશ થાય છે.અમેરિકામાં યુનુસે એક અલગ બિન-લાભકારી સંસ્થા ગ્રામીણ અમેરિકા પણ શરૂ કરી. ૮૪ વર્ષીય યુનુસ જેમ જેમ સફળ થયા તેમ તેમ રાજકારણમાં કારકિર્દી બનાવવા તરફ તેમનો ઝોક વધતો ગયો. તેમણે ૨૦૦૭માં પોતાની પાર્ટી બનાવવાનો પ્રયાસ પણ કર્યો હતો. પરંતુ જ્યારે તેની મહત્વાકાંક્ષાએ મોટું સ્વરૂપ ધારણ કરવાનું શરૂ કર્યું ત્યારે શેખ હસીના ગુસ્સે થઈ ગયા. હસીનાએ યુનુસ પર ‘ગરીબોનું લોહી ચૂસવાનો’ આરોપ પણ લગાવ્યો હતો.