New Delhi,તા.૧૨
મોંઘવારીના મોરચે નવેમ્બર મહિનામાં લોકોને મામૂલી રાહત મળી છે. આંકડા અને કાર્યક્રમ અમલીકરણ મંત્રાલય દ્વારા ગુરુવારે જારી કરાયેલા ડેટા અનુસાર, ભારતનો ગ્રાહક ભાવ સૂચકાંક આધારિત ફુગાવાનો દર ગયા મહિને ૫.૪૮% હતો. અગાઉ ઓક્ટોબરમાં રિટેલ ફુગાવાનો દર ૬.૨૧% હતો. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ છૂટક ફુગાવાને ૪% પર રાખવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે, જેમાં બંને બાજુ બે ટકાની સહનશીલતા મર્યાદા છે.
જાહેર કરાયેલા સરકારી આંકડા અનુસાર, નવેમ્બરમાં છૂટક ફુગાવો ઘટીને ૫.૪૮ ટકા થયો હતો. ઓક્ટોબરમાં તે ૬.૨૧ ટકા હતો. છૂટક ફુગાવો ઘટવાનું મુખ્ય કારણ ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓ, ખાસ કરીને શાકભાજીના ભાવમાં નરમાઈ છે.
નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિકલ ઓફિસ દ્વારા જાહેર કરાયેલા કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ ડેટા અનુસાર, નવેમ્બરમાં ખાદ્ય ફુગાવો ઘટીને ૯.૦૪ ટકા થયો હતો. ઓક્ટોબરમાં તે ૧૦.૮૭ ટકા અને નવેમ્બર ૨૦૨૩માં ૮.૭૦ ટકા હતો. નવેમ્બર ૨૦૨૪ ના મહિના દરમિયાન શાકભાજી, કઠોળ અને ઉત્પાદનો, ખાંડ અને મીઠાઈઓ, ફળો, ઇંડા, દૂધ અને સંલગ્ન ઉત્પાદનો, મસાલા, પરિવહન અને સંચાર અને વ્યક્તિગત સંભાળ જેવા પેટાજૂથોમાં ફુગાવામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો જોવા મળ્યો છે,”એનએસઓએ જણાવ્યું હતું. “
સીપીઆઇ આધારિત હેડલાઇન ફુગાવો જુલાઈ-ઓગસ્ટ દરમિયાન સરેરાશ ૩.૬ ટકાથી વધીને સપ્ટેમ્બરમાં ૫.૫ ટકા અને ઓક્ટોબર ૨૦૨૪માં ૬.૨ ટકા થયો હતો. સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૩ પછી એક વર્ષમાં આ આંકડો સૌથી વધુ હતો. ગયા અઠવાડિયે, રિઝર્વ બેંકે ચાલુ નાણાકીય વર્ષ માટે ફુગાવાનો અંદાજ ૪.૫ ટકાથી વધારીને ૪.૮ ટકા કર્યો હતો. આરબીઆઈએ એમ પણ જણાવ્યું હતું કે ખાદ્યપદાર્થોની કિંમતો પર દબાણને કારણે ડિસેમ્બર ક્વાર્ટરમાં ફુગાવો ઊંચો રહેવાની શક્યતા છે. જુલાઈ-ઓગસ્ટ ક્વાર્ટર દરમિયાન કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ આધારિત હેડલાઇન ફુગાવો સરેરાશ ૩.૬ ટકા હતો.
આ વર્ષે ઓક્ટોબરમાં ભારતના ઔદ્યોગિક ઉત્પાદનનો વિકાસ દર ઘટીને ૩.૫ ટકા થયો હતો. તેનું મુખ્ય કારણ માઇનિંગ, પાવર અને મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરની નબળી કામગીરી છે. ગુરુવારે જાહેર કરવામાં આવેલા સત્તાવાર આંકડાઓમાં આ માહિતી આપવામાં આવી છે. ઑક્ટોબર ૨૦૨૩માં ઇન્ડેક્સ ઑફ ઇન્ડસ્ટ્રિયલ પ્રોડક્શનના સંદર્ભમાં માપવામાં આવતા ફેક્ટરી આઉટપુટમાં ૧૧.૯ ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો હતો.
ભારતના ઔદ્યોગિક ઉત્પાદન સૂચકાંકમાં ઓક્ટોબર ૨૦૨૪માં ૩.૫ ટકા વૃદ્ધિ થશે, એમ એક સત્તાવાર નિવેદનમાં જણાવાયું છે. નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિકલ ઑફિસ દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા ડેટા દર્શાવે છે કે ઑક્ટોબર ૨૦૨૪માં મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરનું ઉત્પાદન ૪.૧ ટકા વધ્યું હતું, જે એક વર્ષ અગાઉના સમાન મહિનામાં ૧૦.૬ ટકા વૃદ્ધિની સરખામણીએ હતું. ઑક્ટોબર ૨૦૨૪માં ખાણકામનું ઉત્પાદન ૦.૯ ટકા અને વીજળીનું ઉત્પાદન ૨ ટકા વધશે. એપ્રિલ-ઓક્ટોબરના સમયગાળામાં આઇઆઇપીનો વૃદ્ધિ દર ૪ ટકા રહ્યો હતો, જ્યારે એક વર્ષ અગાઉના સમાન સમયગાળામાં તે ૭ ટકા હતો.